dokonujemy platnoSci za dostarczone dobra lub wywiQzujemy siç z zobowiQzan.
Inaczej mowiQc jest to Srodek wymiany (Begg, Fisher , Dornbush 1966)[3]
Funkcja pieni⅛dza
PieniQdz to nie tylko Srodek UlatwiajQcy wymianç dobr; pelni on jeszcze inne
uzyteczne funkcje:
• funkcja miernika wartosci - z funkcjQ tQ spotkac siç mozna przy kazdej
transakcji kupna /sprzedazy
• Srodka tezauryzacji - pozwala na gromadzenie bogactwa
• Srodka cyrkulacji - przemieszcza siç miedzy stronami transakcji
• Srodka platniczego - co ulatwia relacje dnia codziennego.
PieniQdz ulatwia wymianç ale rowniez umozliwia zaistnienie rownowagi miçdzy
podazQ i popytem. Jest on dobrem trudno dostçpnym i ma swoja cenç. Ci
,ktorzy go majQ, spodziewajQ siç nagrody za uzyczanie go tym, ktorzy go
potrzebujQ. PieniQdz moze wiçc pozwalac na akumulacje (tezauryzacja). Stopa
procentowa jest cenQ pieniQdza. OkreSla ona jaka czçSc pieniQdza jest zaplatQ
za uzyczenie go na jednostkç czasu.
Kreacja pieni⅛dza.
Banki i ich rola.
Historyczna droga pieniQdza jako Srodka wymiany wiQze siç od swego poczQtku
z bankami i bankierami (osobami obslugujQcymi funkcjonowanie banku, ale
historycznie i ich wlaScicielami). Rola tych instytucji wiQzala siç z
dostarczeniem zawierajQcym transakcje Srodka wyceny towarow i wymiany
czyli pieniQdza wydawanego im przez bankierow (siedzQcych na lawkach- stQd
banco - bank) pod zastaw czegoS wartoSciowego, ale z reguly mniej wygodnego
w wymianie np. duzej grudy metalu szlachetnego. Funkcja banku
komercyjnego dziS jest zblizona do funkcji banku w historii. Glowna roznica
polega na tym, ze dziS dodatkowo oprocz bankow komercyjnych istniejQ banki
centralne. Banki centralne to instytucje panstwowe prowadzQce w imieniu
panstwa nadzor nad pieniQdzem funkcjonujQcym w obszarze kontrolowanym
przez panstwo. Banki centralne prowadzQ politykç pieniçznQ w imieniu
panstwa.
W obiegu znajduje siç pewna iloSc gotowki. Aby iloSc gotowki w obiegu wzrosla
panstwo sklada bankowi centralnemu zobowiQzanie. Bank Centralny jest
bankiem bankow w tym sensie, ze moze innym bankom komercyjnym udzielic
pozyczek pieniçznych - kredytowac je. Jest rowniez bankiem emisyjnym i
jedynym, ktory w danym obszarze platniczym emituje gotowkç.